نشست پژوهشی «مواجهه جریان دیوبند با شیعه از سرهندی تا طالبان» با ارائه استاد حجت الاسلام و المسلمین میبدی در مرکز تخصصی مطالعات تطبیقی مذاهب اسلامی تشکیل شد.
در ابتدای این نشست استاد میبدی بعد از توضیح نوع نگاه شیعه به سایر فرق اسلامی و علی الخصوص جریان دیوبند، به بررسی اقسام تکفیر در فقه اسلامی پرداختند. ایشان 4 نوع تکفیر، کلامی، فقهی، سیاسی و تغلیظی را از مهم ترین اقسام تکفیر در بین فرق مختلف اسلامی دانستند و مشکل اصلی جهان اسلام را تکفیر فقهی عنوان نمودند. در تکفیر کلامی، فرد از دایره اسلام خارج نشده و صرفا در روز قیامت  جهنمی خواهد شد اما در تکفیر فقهی، فرد از اسلام خارج شده و در نتیجه خون او مباح میگردد. در مقابل در تکفیر سیاسی، انگیزه های حاکمان و نیز علمای درباری باعث شده که به مدت محدود با برخی گروه ها معامله کافر فقهی شود و با برطرف شدن مشکل مثلا در زمان جنگ های عثمانی و صفویه، این نوع تکفیر نیز کنار گذاشته شود. قسم چهارم تکفیر، تکفیر تغلیظی است که توسط علمای اسلامی برای جلوگیری از تعامل عوام مردم با گروه های اهل بدعت، ایجاد شده است.
استاد میبدی با تاکید بر اینکه شیعه هرگز از منظر دیوبند و گروه های زیر مجموعه آن و نیز هچکدام از فرق اسلامی، تکفیر فقهی نشده است به صورت اجمالی وهابیت را خارج از فرق اسلامی دانسته و نوع نگاه آنها را در تضاد با همه فقهای اسلامی عنوان نمودند. ایشان در توضیح نگاه وهابیت بر این مساله تاکید داشتند که وهابیت اصل این ضوابط را می پذیرد ولی با تفسیر خاصی که از معنای عبادت ارائه می کند، شیعه را با عنوانی تکفیر می نماید که از منظر همه فقهای اسلامی حتی فقهای شیعه، کفر است لذا بحث از ضوابط تکفیر هم ثمره ای ندارد زیرا وهابیت اسلامی حقیقی که در آن شفاعت و توسل وجود دارد را کفر میداند.
در ادامه نشست ایشان با بررسی اقوال علمای مختلف دیوبند، با وجود پذیرش رویکرد ضد شیعی آنها، هرگونه نگاه تکفیری آنان نسبت به شیعه را رد نمودند. ایشان در توضیح عبارات برخی بزرگان دیوبند که به شیعه نسبت کفر داده بودند، با بیان قرائنی این جملات را از مصادیق تکفیر کلامی یا تغلیظی دانستند. ایشان در جمعبندی مطالب خود در این بخش به عبارتی از رشید احمد گنگوهی اشاره کردند که تصریح کرده بود از منظر هیچ یک از علما، شیعه کافر نبوده و نهایت فاسق محسوب میشود.
در ادامه ایشان با ورود مصداقی به جریان طالبان، تکفیرهای صورت گرفته از برخی از منتسبین این گروه را تکفیر سیاسی دانستند هر چند از منظر این استاد حوزه و دانشگاه، بسیاری از این تکفیر ها توسط بدنه طالبان که شانیت افتا ندارند صادر شده است و در بین خود طالبان نیز وجاهت مذهبی ندارد.
در انتها ایشان ظرفیت فقه اهل سنت و به خصوص احناف و نیز مکتب دیوبند را در تقریب بین شیعه و سنی بسیار بالا دانسته و امیدوار بودند که با انجام پژوهش های علمی متقن، اختلافات پیش آمده در بین شیعه و دیوبندی ها کمتر از قبل شود

تعداد بازدید :1282
کلیه حقوق این سایت متعلق به مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) است.